محققین موفق به کشف یک دهانه‌ی برخوردی دوگانه در شهر یمتلاند سوئد شده‌اند و معتقدند یکی از این برخوردهای دوگانه که حدود ۴۶۰ میلیون سال پیش رخ داده‌اند، بسیار عظیم بوده و دیگری تنها حدود یک دهم آن شدت داشته است؛ اما این دو شهاب‌سنگ تنها شهاب‌هایی نبوده‌اند که در آن دوران به زمین برخورد کرده‌اند. حدود ۴۷۰ میلیون سال پیش دو سیارک بزرگ در کمربند سیارکی میان مریخ و مشتری با یکدیگر برخورد کردند و تکه‌های بسیاری از آن‌ها وارد مدارهای جدید شدند. بسیاری از این تکه‌سنگ‌ها، از جمله سنگ‌هایی که موجب به وجود آمدن این دو دهانه‌ی برخوردی شده‌اند نیز به زمین برخورد کردند.

مکانی که امروزه با نام یمتلاند شناخته می‌شود در آن زمان در عمق ۱۶۰۰ پایی (۴۹۰ متری) اقیانوس و زیر آب قرار داشته است، هنگامی که این دو سنگ آسمانی عظیم وارد جو زمین شده و به اقیانوس سقوط کردند، نیروی حاصل از برخورد آن‌ها موجب به وجود آمدن امواجی عظیم شده و این دو دهانه‌ی برخوردی عظیم را در بستر اقیانوس ایجاد کرد. این دهانه‌ها به مدتی حدود یک و نیم دقیقه خشک باقی ماندند تا این که بازگشت امواج همراه با قطعه‌های سنگ‌های آسمانی و سنگ‌ها و پوشش بستر اقیانوس که در اثر انفجار ناشی از برخورد از هم پاشیده بود، دوباره آن‌ها را با آب پر کرد.

دهانه‌های برخوردی دوگانه، رخدادهایی بسیار نادر به شمار می‌روند و این نخستین مورد است که محققین موفق شده‌اند همزمانی برخوردهایی را که موجب به وجود آمدن این دو دهانه شده‌اند، اثبات کنند. این تیم تحقیقاتی با بررسی و مقایسه‌ی لایه‌های سنگ و رسوب هر دو دهانه موفق شدند ارتباط وهم‌زمانی آن‌ها را اثبات کنند. آن‌ها متوجه شدند که لایه‌هایی که دقیقاً روی محل برخورد قرار دارند، در هر دو دهانه کاملاً هم‌سن بوده و متعلق به یک دوره‌ی واحد هستند و مجموعه لایه‌های بعدی نیز در هر دو دهانه مشابه هستند که هم‌زمانی برخوردها را اثبات می‌کند.

طبق آن‌چه در این تحقیق آمده است، کشور سوئد در طول تاریخ خود شاهد برخوردهای مشابه بسیاری بوده است و محققین تا کنون موفق به یافتن حدود ۹۰ دهانه‌ی برخوردی شهاب‌سنگ‌ها در نزدیکی تپه‌ای در جنوب غربی این کشور شده‌اند. در دهه‌ی ۴۰ میلادی تخته‌سنگ آهکی قرمز رنگی با ظاهر عجیب در یک آبگیر کشف شد و چند سال بعد دانشمندان متوجه شدند که تکه‌ای از یک سنگ آسمانی در این تخته‌سنگ قرار دارد. شهاب‌های بزرگ به هنگام ورود به جو زمین منفجر شده و تقریباً به طور کامل از بین می‌روند این در حالی است که شهاب‌های کوچک‌تر مانند آن‌چه در این سنگ آهکی مشاهده شد، مثل تکه‌های سنگ به زمین سقوط می‌کنند و در دهانه‌های برخوردی یمتلاند نیز تکه‌های کوچک کرومیت حاصل از برخورد شهاب‌سنگ به چشم می‌خورند. 

اخبار علمی - نوچه